تهران، شهر قدس 
جابه‌جاکردن اجسام سنگین همیشه جز مشقت‌ها و سختی‌های بشریت به‌حساب بوده و به همین دلیل است که انسان‌ها دست به ساخت اختراع جدیدی زده‌اند تا بتوانند رونق عظیمی به صنعت و کارگران بدهند. قطعاً همه ما تابه‌حال نوار نقاله‌های مختلف را دیده‌ای‌ایم ولی دید و اطلاعات کافی را راجع به آنها کسب نکرده‌ای‌ایم. دلیلی وجود داشته که شما به این مقاله مراجعه کرده‌اید، پس حتماً تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
نوار نقاله چیست؟
نوار نقاله یا نام دیگر تسمه‌نقاله، یک جزء، قسمت یا وسیله حمل‌کننده بار و اجسام سبک‌وسنگین در تعداد معین است که در مکان‌های مختلف در یک صنعت جابهجایی دارد و میتواند بارها و اجسام موردنظر را خیلی راحت‌تر موجب جابهجایی قرار دهد. این سیستم جابهجایی دارای یک نوار محکم و پهن است که بر روی رولر یا غلتک‌ها حرکت میکند و موارد موردنظر را که قصد جابهجایی آنها را دارید، در راستای طول نوار به مقصد موردنظر منتقل میکند.
کانوایر یا نوار نقاله‌ها دارای نقش مهم و بسزایی در جابهجایی بارهای مهم و موردنیاز هستند که باعث میشود در موقعیت‌هایی که مجبور به انتقال بار سنگین و انبوه هستید، از سهولت کمتری برخوردار باشید.
این عمل انتقال بار میتواند به 2 صورت زیر انجام شود :
- افقی و مستقیم
- شیب‌دار و در ارتفاع
اگر شما هم نمونه‌ای از نوار نقاله‌ها را در فروشگاه‌های زنجیره‌ای دیده‌اید پس می‌دانید که منظور ما از کانوایرها چیست! دقیقاً همان قسمتی از میز صندوق‌دار است که وسایل مورد خرید شما روی آن قرار میگیرد.
به‌طورکلی استفاده‌کردن از کانوایرها در موقعیت‌های مختلف، میتواند باعث کاهش مصرف انرژی و نیروی انسانی و بودجه… شود. نوار نقاله‌ها می‌توانند بنا بر هر کار و کاربردی ساخته شوند و توان جابهجایی و منتقل‌کردن بارهای سنگین و سبک را دارند.
بیشتر بخوانید: بهترین نوار نقاله برای حمل کارتن کدام است؟
ساختمان نوار نقاله
تابه اینجا به‌صورت کامل و مختصر توضیح دادیم که نوار نقاله چیست و چرا کاربرد دارد؛ اکنون به بررسی ساختمان و قطعات سیستم نوار نقاله‌ها می‌پردازیم تا اطلاعات تخصصی‌تری را نسبت به آنها کسب کنیم.
به‌طورکلی سیستم نوار نقاله‌ها از اجزای زیر تشکیل شده است:
- تسمه یا نوار:
همان نوار و ریل اصلی است که مواد موردنظر روی آن قرار میگیرند و جابه‌جا میشوند.
- فریم یا قاب:
این قطعه سازه دور کانوایر است و نوار یا تسمه در بین آن قرار میگیرد.
- اتصالات:
اجزا و مواردی هستند که حرکت را از موتور به غلتک منتقل میکنند.
- غلتک:
غلتک یا رولرهای استوانه‌ای هستند که نوار به‌دور آنها می‌چرخد.
- موتور محرک:
حرکت و کل سیستم کانوایرها توسط موتور و پردازنده اصلی آن تأمین میشود.
- تنظیم‌کننده سرعت یا جعبه‌دنده (گیربکس):
هنگامی که بخواهیم سرعت موتور را به‌سرعت موردنظر تبدیل کنیم و سپس به‌وسیله اتصالات به کانوایر متصل کنیم، از این قطعه یعنی گیربکس استفاده می‌کنیم.
- سفت‌کن نوار:
برای اینکه بتوانیم میزان سفتی نوار یا تسمه را بررسی و تنظیم کنیم، این قطعه استفاده میشود. این قطعه معمولاً به‌صورت مکانیکی و دستی عمل میکند.
تسمه یا نوار (Belt)
قطعات تسمه یا نوار خود از چندین اجزای دیگر تشکیل شده‌اند:
- لایه یا پوشش بالایی (Top Cover)
- لایه میانی یا لاشه (Carcass)
- لایه یا پوشش پایینی (Bottom Cover)
لایه میانی یا لاشه درواقع به نوار شکل مورد نظر را میدهد و مقاومت آن را تعیین و تامین میکند که معمولا از یک پارچه یا فلز بافته شده دارای تار و پود است. این تارها مسئولیت حفظ مقاومت طولی و الاستیسیته نوار را بر عهده دارند؛ اما پودها نوار را در برابر پارگی، پوسیدگی و ضربه مقاوم میکنند و در عین حال باعث انعطاف پذیری آن نیز میشوند. این نکته را باید تاکید کنیم که جنس لایه ها بر اساس نوع کاربرد کانوایر انتخاب میشود.
به طور متداول جنس لایه میانی از فولاد، پلی استر، نایلون، کتان و آرامید و جنس دو پوشش بالایی و پایینی معمولا از لاستیک یا پلاستیک درنظر گرفته میشود.
برای مثال میتوان گفت که جهت انتقال مواد خیلی سنگین از کانوایر فولادی به دلیل مقاومت بالاتر آن استفاده میشود؛ اما سایر جنس هایی که برای لاشه نام بردیم مقاومت کمتری داشته و در انتقالات سبک تر مورد استفاده قرار میگیرند.
به عنوان مثال دیگری میتوان گفت که انتخاب جنس لایه بیرونی میتواند از PVC باشد که در صنایع غذایی از آن استفاده میشود.
ممکن است روی نوارها، پله ها یا شیارهایی برای کنترل حرکت و جهت مواد یا دیگر قطعات تعبیه شود. همچنین میتوان قسمت هایی که به آنها (دامن) گفته میشود را برای مهار تخلیه مواد یا قطعات درنظر گرفت.
امیدواریم تا اینجای کار با اطلاعات و داده های بیشتری از نوار نقاله ها آشنا شده باشید و تا حد زیادی به چیزی که میخواسته‌ایید از خواندن این مقاله به دست بیارید، رسیده باشید. در بخش بعدی به میخواهیم به طور کامل و مختصر به نحوه عملکرد نوار نقاله و حرکت آن بپردازیم. با ما تا انتها همراه باشید.
بیشتر بخوانید: نوار نقاله آکاردئونی
عملکرد نوار نقاله
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم، نوار یا تسمه دور غلتک ها حرکت میکند. در یک سمت دیگر کانوایر یا نوار نقاله غلتکی وجود دارد که به آن غلتک متحرک گفته میشود. موتور در نوار نقاله حرکت خود را از طریق اتصالات به این غلتک منتقل میکند. هنگامی که حرکت به غلتک انتقال پیدا میکند، غلتک شروع به چرخیدن میکند و به واسطه آن نوار یا تسمه‌ای که در این غلتک نیز است، به چرخش درمیآید.
سپس غلتک های راهنما یا حامل شروع به حرکت کردن و عبور میکنند. این نوع غلتک ها راهنما مسئولیت کنترل و هدایت نور را دارند. در سمت دیگر کانوایر، یک متحرک نیز قرار میگیرد که با حرکت کردن نوار، به چرخش درمیآید و در آن سمت، برگشت خود را در جهت برعکس انجام میدهد. با قرار گرفتن مواد و قطعات روی کانوایر و حرکت نوار، مواد یا قطعات مورد نظر نیز حرکت کرده و به مقصد مورد نظر منتقل میشوند.
